پرسش :

چرا در بالاي صفحات قرآن «خوب، بد و ميانه» آمده است؟


شرح پرسش :
پاسخ :
علت آمدن كلمه هاي «خوب، بد و ميانه» در بالاي صفحات قرآن نشانة استخاره بودن آن مي باشد. اما ذكر چند نكته در رابطه با كلمه هاي فوق را يادآور مي شويم:
1. اين واژه ها ربطي به قرآن ندارد و در واقع با قرآن نبوده است مربوط به كساني مي باشد كه مي خواهند به قرآن استخاره نمايند و لذا در گذشته بعضي از ناشرين با كمك گرفتن از بعضي افرادي كه تا حدودي تفسيري از آيات قرآن مي فهميدند، آيات اول هر صفحه را مورد مطالعه قرار مي دادند و آن چه به نظرشان خوب، بد و ميانه مي آمد، در بالاي صفحات قرآن اين را مي نوشتند.
2. در پذيرش استخاره بين علما اختلاف وجود دارد. البته گروه زيادي از مسلمانان ( چه شيعه و چه سني) استخاره را قبول دارند؛ منتها ذكر اين مسايل را در اول قرآن ضروري نمي دانند چرا كه نقل اين واژه ها در اول صفحه براي فرهنگ عامه قابل فهم و درك نيست و گاهي ممكن است در نزد بعضي موجب وهن قرآن شود: لذا اين كلمه ها را در اول صفحه چه در قرآن هاي چاپ عثماني و چه غير عثماني ذكر نكرده اند.
3. قرآن داراي هدف هاي اصلي و فرعي است. هدف اصلي قرآن شناساندن معارف بلند قرآن و امور هدايتي و تربيتي و دانش هاي آن است، ولي متأسفانه به خاطر عدم رشد جامعه اسلامي، توجه به فرع بيش تر از اصل شده است و ناشرين توجه شان را بيش‌تر روي فرع قرار داده اند.
4. و البته استخاره كردن به نظر ما كار خوب و شايسته اي است كه در جاي خود هم روايت براي صحت آن داريم و هم سيرة عملي بزرگان و علماء بوده است و چنان‌چه با شرايط خودش و در جاي خود انجام گيرد آثار واقعيت آن ظاهر مي شود. استخاره در لغت به معني خواستن بهترين امر، طلب خير كردن و نيكويي جستن است كه اصطلاحاً عبارت از نوعي دعا و توكل و توسل به خداوند در انجام امري كه خير و شر آن بر انسان پوشيده است از خداوند مي خواهد آن امر را براي او روشن كند و يا اجازة عمل مي خواهد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
ـ دانش نامه قرآن پژوهي، خرمشاهي، ج1، ص 1299.